zondag 3 april 2011

Libris shortlist - deel 1: De Maagd Marino

De enige Vlaamse nominatie op de shortlist vond inspiratie in het verhaal van de Kannibaal van Rotenburg. De man die in 2001 via het internet op zoek was naar een gewillige prooi voor zijn nogal atypische seksuele fantasie: een man de keel doorsnijden, dood laten bloeden en stukje bij beetje naar binnen werken.

De Maagd Marino komt slechts op enkele punten overeen met dit waar gebeurde verhaal. Zo plaatst Petry zijn verhaal bijvoorbeeld in België, ergens onder de rook van Brussel, in plaats van in Duitsland waar de eigenlijke gruwelijkheden zich afspeelden. Petry heeft geprobeerd iets totaal onverklaarbaars verklaarbaar te maken. Hij wilde, zo valt te lezen in een interview met zijn uitgever De Bezige Bij, de rare kronkelingen die ons brein soms maken aan het licht brengen: ‘We zijn uitgerust met zo’n groot complex brein, dat onzin onvermijdelijk is’. Op zichzelf inderdaad herkenbaar. Iedereen kent wel van die bizarre gedachtenkronkels die je maar beter niet hardop kunt uitspreken, laat staan ten uitvoer brengen. In de Maagd Marino wordt een dergelijke extreme afwijking van het normale uitvergroot.

Vanuit zijn gevangeniscel doet Marino verslag van de geschiedenis die leidde tot de huiveringwekkende beginscène van het boek, waarin Marino een moord begaat op literatuurdocent Bruno Klaus. Bruno Klaus heeft echter, zowel mondeling als schriftelijk, voor alle aspecten van deze moord toestemming gegeven. Hoewel het Marino is die het verslag optekent, is het in feite Bruno Klaus die aan het woord is. Na te zijn gesclacht en geconsumeerd, duikt Klaus in de gedachtenwereld van Marino op en hij dicteert hem feitelijk de hele roman. Hoewel de constructie knap bedacht is, slaagt Petry er net niet in het helemaal geloofwaardig te laten worden. De psychische neergang van Klaus gaat wat te vlot om aannemelijk te zijn en Marino, die wat naïef wordt afgeschilderd gaat wel erg makkelijk mee in het totaal van de realiteit losgerukte plan van Bruno Klaus. Bovendien lijkt Petry ook van alles kwijt te willen over zijn ideeën ten aanzien van lezen, schrijven en literatuur. Persoonlijk zou ik dat liever in een zelfstandig essay hebben gezien. Soms zou je namelijk bijna vergeten dat je aan het lezen bent over een afschrikwekkende misdaad in plaats van over de functie van de literatuur.

Dit alles neemt niet weg dat Petry een intelligent en boeiend verhaal geschreven heeft, soms voorzien van de nodige humor. Ik vond het zeker geen slechte roman, maar als ik deel zou uitmaken van de jury van de Librisprijs zou ik niet op de Maagd Marino stemmen.

Yves Petry, De maagd Marino (2010), Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN: 978 90 234 5444 1, 285 pagina's